Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 8

doc 102 trang Người đăng dothuong Lượt xem 1737Lượt tải 3 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 8", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 8
 Trong truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O.Hen-ri, bệnh tật và nghèo túng khiến Giôn-xi tuyệt vọng không muốn sống nữa. Cô đếm từng chiếc lá còn lại trên cây thường xuân bám vào bức tường gạch đối diện với cửa sổ, chờ khi nào chiếc lá cuối cùng rụng nốt thì cô cũng buông xuôi, lìa đời
Nhưng, “chiếc lá cuối cùng vẫn còn” làm cho Giôn-xi tự thấy mình “thật là một con bé hưMuốn chết là một tội”. Cô lại hi vọng một ngày nào đó sẽ được vẽ vịnh Na-plơ và như lời bác sĩ nói, cô đã thoát “khỏi nguy hiểm” của bệnh tật.
Qua những thay đổi của Giôn-xi, em hãy viết một bài luận thể hiện suy nghĩ về nghị lực sống của con người
- Nghị lực sống là năng lực tinh thần mạnh mẽ, không chịu lùi bước trước khó khăn, thử thách; luôn lạc quan, tin tưởng vào cuộc sống
- Đây là một phẩm chất cao đẹp và cần thiết: tiếp sức cho ước mơ hoài bão của con người; mở ra những hành động tích cực vượt lên những trắc trở, những cám dỗ trong cuộc sống; giúp con người gặt hái thành công. Thiếu nghị lực, dễ chán nản, bi quankhiến con người thường gặp thất bại, bị mọi người xung quanh coi thường, thương hại.
- Nghị lực sống có được không chỉ dựa vào nội lực cá nhân mà còn được tiếp sức bởi sự sẻ chia, tình yêu thương của cộng đồng.
CÂU 1 (2 điểm)
Chi tiết nào trong truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao khiến người đọc vỡ lẽ ra về nhân cách trong sạch của Lão Hạc? Chi tiết ấy chứng tỏ tài năng xây dựng t Câu 2:
 Thơ ca Việt Nam hiện đại đã khắc hoạ thành công hình tượng người chiến sĩ cộng sản . Em hãy làm nổi bật những điểm chung và nét riêng trong cách phác hoạ vẻ đẹp của hình tượng người tù cộng sản qua hai bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu và Ngắm trăng của Hồ Chí Minh./.
Câu 2: 14 điểm
Mở bài: 1 điểm 
 - Giới thiệu sơ lợc tác giả, tác phẩm với những nét sáng tạo, ấn tợng. 
 - Khái quát nét chung của hai tác phẩm.
 b) Thân bài: 12 điểm
 *) Nêu điểm chung trong cách phác hoạ hình tợng ngời chiến sỹ cộng sản qua hai bài thơ (8đ)
 - Vẻ đẹp của ngời cộng sản đợc phác hoạ trong hoàn cảnh đặc biệt, trong chốn tù ngục đen tối của bọn thực dân.
 - Những điểm đồng điệu về vẻ đẹp tâm hồn của ngời tù cộng sản:
 +. Tình yêu thiên nhiên tha thiết, cháy bỏng (dẫn chứng)
 +. Tinh thần lạc quan, ý chí vợt lên hoàn cảnh ngục tù để hớng ra ánh sáng bên ngoài (dẫn chứng) 
 +. Niềm khát khao tự do mãnh liệt (dẫn chứng)
Cái tôi của nhân vật trữ tình chính là cái tôi của ngời tù cộng sản với vẻ đẹp tâm hồn đáng trân trọng.
*) Điểm riêng: 4 điểm
 - Bài thơ Ngắm trăng có sự kết hợp hài hoà gĩữa con ngời chiến sĩ và chất thi sĩ. Qua t thế của ngời tù cộng sản ta thấy hiện lên một bậc hiền triết đang say sa thởng nguyệt. Đó là chất “thép” toát lên từ tâm hồn Hồ Chí Minh.
 - Bài thơ Khi con tu hú là phác hoạ chân dung, tâm hồn của một chiến sĩ cách trẻ trung, đang khao khát đợc cống hiến cho cách mạng với bầu nhiệt huyết của tuổi trẻ. Đó là nỗi lòng của một thanh niên vừa bắt gặp lí tởng cách mạng lại bị giam cầm trong nhà tù thực dân.
 - Về thể thơ: Bài thơ Ngắm trăng thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, âm hởng của bài thơ mang phong vị Đờng thi, đó là thể thơ quen thuộc của Hồ Chí Minh khi phác hoạ chân dung của ngời cộng sản.
 - Về bài thơ khi con tu hú thuộc thể thơ lục bát, giọng điệu, ngôn từ sôi nổi, trẻ trung, phù hợp với tâm trạng của ngời thanh niên cộng sản ở lứa tuổi mời tám đôi mơi.
 c) Kết thúc bài: 1 điểm
 - Khẳng định lại nội dung vừa phân tích.
 - Suy nghĩ cảm xúc của bản thân.
C©u 1 : (2 ®iÓm) 
H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong khæ th¬ sau:	(Quª h­¬ng - TÕ Hanh)
C©u 2 : (6 ®iÓm)
TiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn cña nhµ v¨n Ng« TÊt Tè cã nhiÒu nh©n vËt, nh­ng chÞ DËu lµ mét h×nh t­îng trung t©m, lµ linh hån cña t¸c phÈm cã gi¸ trÞ hiÖn thùc. Bëi chÞ DËu lµ h×nh ¶nh ch©n thùc, ®Ñp ®Ï cña ng­êi phô n÷ n«ng d©n ViÖt Nam tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng t¸m n¨m 1945.
B»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm “T¾t ®Ìn” cña Ng« TÊt Tè, h·y lµm s¸ng tá nhËn ®Þnh trªn.
T¸c gi¶ sö dông dông biÖn ph¸p so s¸nh hïng tr¸ng, bÊt ngê vÝ “chiÕc thuyÒn” nh­ “con tuÊn m·” vµ c¸nh buåm nh­ “m¶nh hån lµng” ®· t¹o nªn h×nh ¶nh ®éc ®¸o; sù vËt nh­ ®­îc thæi thªm linh hån trë nªn ®Ñp ®Ï. 
- PhÐp so s¸nh ®· gîi ra mét vÎ ®Ñp bay bæng, mang ý nghÜa lín lao thiªng liªng, võa th¬ méng, võa hïng tr¸ng. C¸nh buåm cßn ®­îc nh©n hãa nh­ mét chµng trai lùc l­ìng ®ang “r­ín” tÊm th©n v¹m vì chèng chäi víi sãng giã. 	 (1®iÓm)
- Mét lo¹t tõ : H¨ng, ph¨ng, v­ît... ®­îc diÔn t¶ ®Çy Ên t­îng khÝ thÕ h¨ng h¸i, dòng m·nh cña con thuyÒn ra kh¬i. 	 (0.5 ®iÓm)
- ViÖc kÕt hîp linh ho¹t vµ ®éc ®¸o c¸c biÖn ph¸p so s¸nh, nh©n hãa , sö dông c¸c ®éng tõ m¹nh ®· gîi ra tr­íc m¾t ng­êi ®äc mét phong c¶ch thiªn nhiªn t­¬i s¸ng, võa lµ bøc tranh lao ®éng ®Çy høng khëi vµ d¹t dµo søc sèng cña ng­êi d©n lµng chµi. 	 (0,5®iÓmình huống truyện của Nam Cao ở chỗ nào?
a) Më bµi (1 ®iÓm):
- Giíi thiÖu kh¸i qu¸t t¸c gi¶ , t¸c phÈm.
- TiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn cã nhiÒu nh©n vËt nh­ng chÞ DËu lµ mét h×nh t­îng trung t©m, lµ linh hån cña t¸c phÈm T¾t ®Ìn. Bëi chÞ DËu lµ h×nh ¶nh ch©n thùc ®Ñp ®Ï vÒ ng­êi phô n÷ n«ng d©n ViÖt Nam tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng t¸m 1945.
b) Th©n bµi (4 ®iÓm):
 * Lµm râ nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quý cña chÞ DËu.
- ChÞ DËu lµ mét ng­êi cã tinh thÇn vÞ tha, yªu th­¬ng chång con tha thiÕt. 
+ Khi anh DËu bÞ bän cai lÖ vµ ng­êi nhµ lÝ tr­ëng ®¸nh ®Ëp hµnh h¹ chÕt ®i sèng l¹i chÞ ®· ch¨m sãc chång chu ®¸o.
+ ChÞ ®· t×m mäi c¸ch ®Ó b¶o vÖ chång.
+ ChÞ ®au ®ín ®Õn tõng khóc ruét khi ph¶i b¸n con ®Ó cã tiÒn nép s­u.
- ChÞ DËu lµ mét ng­êi ®¶m ®ang th¸o v¸t: ®øng tr­íc khã kh¨n t­ëng chõng 
nh­ kh«ng thÓ v­ît qua, ph¶i nép mét lóc hai suÊt s­u, anh DËu th× èm ®au, ®µn con bÐ d¹i... tÊt c¶ ®Òu tr«ng vµo sù chÌo chèng cña chÞ.
	- Chi DËu lµ ng­êi phô n÷ th«ng minh s¾c s¶o:
	Khi bän cai lÖ ®Þnh x«ng vµo trãi chång – ChÞ ®· cè van xin chóng tha cho chång nh­ng kh«ng ®­îc. => chÞ ®· ®Êu lý víi chóng
	“ Chång t«i ®au èm, c¸c «ng kh«ng ®­îc phÐp hµnh h¹”. 
- ChÞ DËu lµ ng­êi phô n÷ cã tinh thÇn quËt khëi, ý thøc s©u s¾c vÒ nh©n phÈm.
+ Khi cai lÖ vµ ng­êi nhµ LÝ tr­ëng cã hµnh ®éng th« b¹o víi chÞ, víi chång chÞ, chÞ ®· vïng lªn quËt ng· chóng.
+ MÆc dï ®iªu ®øng víi sè tiÒn s­u nh­ng chÞ vÉn s½n sµng nÐm n¾m giÊy b¹c vµ mÆt tªn tri phñ Tri ¢n. Hai lÇn bÞ c­ìng hiÕp chÞ vÉn tho¸t ra ®­îc.
§©y chÝnh lµ biÓu hiÖn ®Ñp ®Ï vÒ nh©n phÈm cña tinh thÇn tù träng.
c) KÕt bµi (1®iÓm)
Kh¸i qu¸t kh¼ng ®Þnh vÒ phÈn chÊt nh©n vËt:
- Yªu th­¬ng chång con, th«ng minh s¾c s¶o, ®¶m ®ang th¸o v¸t, cã tinh thÇn quËt khëi, ý thøc s©u s¾c vÒ nh©n phÈm... 
- Nh©n vËt chÞ DËu to¸t lªn vÎ ®Ñp méc m¹c cña ng­êi phô n÷ n«ng d©n ®Ñp ng­êi, ®Ñp nÕt. 
- H×nh t­îng nh©n vËt chÞ DËu lµ h×nh t­îng ®iÓn h×nh cña phô n÷ ViÖt Nam tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng 8 n¨m 1945.
- T¸c phÈm “T¾t ®Ìn” cña Ng« TÊt Tè kh«ng chØ lµ t¸c phÈn cã gi¸ trÞ hiÖn thùc mµ cßn cã gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c, lµ t¸c phÈm tiªu biÓu cña v¨n häc hiÖn thùc phª C©u 2: 12 ®iÓm
	H·y lµm s¸ng tá tµi n¨ng nghÖ thuËt vµ c¸i nh×n nh©n ®¹o cña nhµ v¨n Nam Cao qua truyÖn ng¾n " L·o H¹c " .
 CÇn nªu vµ ph©n tÝch ®­îcnh÷ng ý sau:
	+ So s¸nh: "c¸nh buåm" (vËt cô thÓ, h÷u h×nh) víi "m¶nh hån lµng" (c¸i trõu t­îng v« h×nh). --> H×nh ¶nh c¸nh buåm mang vÎ ®Ñp bay bæng vµ chøa ®ùng mét ý nghÜa trang träng, lín lao, bÊt ngê.... (0,4 ®iÓm).
	+ Nh©n hãa: c¸nh buåm "r­ín th©n..." --> c¸nh buåm trë nªn sèng ®éng, c­êng tr¸ng,... nh­ mét sinh thÓ sèng. (0,3 ®iÓm).
	+ C¸ch sö dông tõ ®éc ®¸o: c¸c §T "gi­¬ng", "r­ín" --> thÓ hiÖn søc v­¬n m¹nh mÏ cña c¸nh buåm... (0,2 ®iÓm).
	+ Mµu s¾c vµ t­ thÕ "R­ín th©n tr¾ng bao la th©u gãp giã" cña c¸nh buåm --> lµm t¨ng vÎ ®Ñp l·ng m¹n, k× vÜ, bay bæng cña con thuyÒn. (0,2 ®iÓm).
	+ H×nh ¶nh t­îng tr­ng: C¸nh buåm tr¾ng no giã biÓn kh¬i quen thuéc ë ®©y kh«ng ®¬n thuÇn lµ mét c«ng cô lao ®éng mµ ®· trë nªn lín lao, thiªng liªng, võa th¬ méng võa hïng tr¸ng; nã trë thµnh biÓu t­îng cho linh hån lµng chµi miÒn biÓn. (0,4 ®iÓm).
	+ C©u th¬ võa vÏ ra chÝnh x¸c "h×nh thÓ" võa gîi ra "linh hån" cña sù vËt. Bao nhiªu tr×u mÕn thiªng liªng, bao nhiªu hi väng m­u sinh cña ng­êi d©n chµi ®· göi g¾m vµo h×nh ¶nh c¸nh buåm c¨ng giã. Cã thÓ nãi c¸nh buåm ra kh¬i ®· mang theo h¬i thë, nhÞp ®Ëp vµ hån vÝa cña quª h­¬ng lµng chµi. (0,2 ®iÓm).
	+ T©m hån tinh tÕ, tµi hoa vµ tÊm lßng g¾n bã s©u nÆng thiÕt tha víi cuéc sèng lao ®éng cña lµng chµi quª h­¬ng trong con ng­êi t¸c gi¶. (0,3 ®iÓm).
Phần II (14 điểm) 
Trong văn học hiện đại nước ta, có không ít các nhà văn đã thể hiện thành công việc miêu tả tình mẫu tử, nhưng có lẽ chưa có nhà văn nào đã diễn tả tình mẹ con một cách chân thật và sâu sắc thấm thía như dưới ngòi bút Nguyên Hồng. Đằng sau những dòng chữ, những câu văn là những “rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại”(Thạch Lam). 
Qua trích đoạn Trong lòng mẹ ( Trích Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng) em hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
Phần II: 
Cần xác định đúng nội dung bài viết : Lời nhận định của nhà văn Thạch Lam : Lòng yêu thương vô hạn của chú bé Hồng đối với mẹ:
‐ Trong lòng chú bé Hồng luôn mang hình ảnh của người mẹ có “vẻ mặt rầu rầu và hiền từ”. Mặc dù mẹ chú đã bỏ nhà đi giữa sự khinh miệt của đám họ hàng cay nghiệt, mặc dù non một năm mẹ không gửi cho chú một lá thư hay đồng quà tấm bánh, chú vẫn đầy lòng yêu thương và kính trọng mẹ. Với Hồng, mẹ hoàn toàn vô tội.
‐ TRước những lời lẽ thớ lợ thâm độc của bà cô, Hồng không mảy may dao động “Không đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến..”. Khi bà cô đưa ra hai tiếng em bé để chú thạt đau đớn nhục nhã vì mẹ , thì chú bé đầm đìa nước mắt , nhưng không phải chú đau đớn vì mẹ làm điều xấu xa mà vì “tôi thương mẹ tôi và căm tức sao mẹ tôi lại vì sợ những thành kiến tàn ác mà xa lìa anh em tôi để sinh nở một cách giấu giếm ” .Hồng chẳng những không kết án mẹ , không hề xấu hổ trước việc mẹ làm mà trái lại Hồng thương mẹ sao lại tự đọa đầy mình như thế! 
Tình yêu thương mẹ của Hồng đã vượt qua những thành kiến cổ hủ. Ngay từ tuổi thơ, bằng trải nghiệm cay đắng của bản thân, Nguyên Hồng đã thấm thía tính chất vô lí tàn ác của những thành kiến hủ lậu đó “ Giá những cổ tục đã đâyd đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi”Thật là hồn nhiên trẻ thơ mà cũng thật mãnh lịêt lớn lao! Sự căm ghét dữ dội ấy chính là biểu hiện đầy đủ của lòng yêu thương dào dạt đối với mẹ của Hồng.
‐ Cảnh chú bé Hồng gặp lại mẹ và cảm giác vui sướng thấm thía tột cùng của chú khi lại được trở vè trong lòng mẹ: ở đoạn văn này tình yêu thương mẹ của chú bé khồn phải chỉ là những ý nhĩ tỉnh táo mà là một cảm xúc lớn lao, mãnh liệt dâng trào, một cảm giác hạnh phúc tuyệt vời đã xâm chiếm toàn bộ cơ thể và tâm hồn chú bé.
‐ Thoáng thấy bóng người ngồi trên xe kéo giống mẹ mình , chú bé cuống quýt đuổi theo gọi bối rối : “Mợ ơi! ”. Nếu người quay lại không phait là mẹ thì thật là một điều tủi cực cho chú bé “Khác gì cái ảo ảnh của một dòng nước trong suốt chảy dưới bóng râm đã hiện ra trước con mắt gần rạn nứt của người bộ hành ngã gục giữa sa mạc”. Nỗi khắc khoải mong mẹ tới cháy ruột của chú bé đã được thể hiện thật thấm thía xúc động bằng hình ảnh so sánh đó.
‐ Chú bé “thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi”, và khi trèo lên xe, chú “ríu cả chân lại” . 
Biết bao hồi hộp sung sướng và đau khổ toát lên từ những cử chỉ cuồng quýt ấy. Và khi được mẹ kéo tay, xoa đầu hỏi thì chú lại “òa lên khóc và cứ thế nức nở”. Dường như bao nhiêu đau khổ dồn nén không được giải tỏa suốt thời gian xa mẹ đằng đẵng, lúc này bỗng vỡ òa
‐ Dưới cái nhìn vô vàn yêu thương của đứa con mong mẹ , mẹ chú hiện ra xiết bao thân yêu, đẹp tươi “với đôi mắt trong và nước da mịn , làm nổi bật màu hồng của hai gò má”. Chú bé cảm thấy ngây ngất sung sướng tận hưởng khi được sà vào lòng mẹ, cảm giác mà chú đã mất từ lâu “Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt”. Chú 
bé còn cảm nhận thấm thía hơi mẹ vô cùng thân thiết với chú “Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường”
‐ Từ cảm giác đê mê sung sướng của chú bé khi nằm trong lòng mẹ, nhà văn nêu lên một nhận xét khái quát đầy xúc động về sự êm dịu vô cùng của người mẹ trên đời: “ Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có 
một êm dịu vô cùng”. Dường như mọi giác quan của chú bé như thức dậy và mở ra để cảm nhận tận cùng những cảm giác rạo rực , êm dịu khi ở trong lòng mẹ. Chú không nhớ mẹ đã hỏi gìvà chú đã trả lời những gì. Câu nói ác ý của bà cô hôm nào đã hoàn toàn bị chìm đi
Ng­êi x­a nãi “Thi trung h÷u ho¹” (trong th¬ cã tranh), em c¶m nh©n ®iÒu ®ã nh­ thÕ nµo qua ®o¹n th¬ sau ®©y:
“Nµo ®©u nh÷ng ®ªm vµng bªn bê suèi
Than «i! Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u?”
Chuẩn bị cho buổi hội thảo văn học của trường, em hãy viết một bài văn về đề tài: Văn học và tình thương./.
1/ Hình thức: Bài văn cần trình bày dưới dạng một tham luận 	(0.5đ)
2/ Nội dung: Bài viết thể hiện được sự nhạy cảm về vấn đề văn học và tình thương. Nói rộng ra tình thương là thể hiện tính nhân văn của văn học. Cụ thể là:
- Tác phẩm văn học giúp ta cảm nhận được tình thương của tác giả đối với số phận của nhân vật.	(1.5đ)
- Thông qua các nhân vật, ta thấy được tình thương của con người đối với con người. 	(1.5đ)
- Tiếp xúc với tác phẩm, người đọc thông cảm, chia sẻ với những hoàn cảnh, những số phận éo le, bất hạnh. 	(1.5đ)
Ngoài ra, tuỳ theo mức độ bài làm của học sinh, giám khảo chấm điểm linh hoạt, hợp lý. Mục đích cao nhất (không cục bộ) là bước đầu chọn được những học sinh có năng khiếu môn Ngữ văn để tiếp tục bồi dưỡng tại huyện, sau đó thi chọn đội tuyển chính thức dự thi HSG cấp tỉnh năm học 09-10.
ph¸ C©u 3: (5®) Cã ý kiÕn cho r»ng: “B×nh Ng« ®¹i c¸o” cã ý nghÜa nh­ mét b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp lÇn thø hai cña d©n téc. Dùa vµo ®o¹n trÝch “N­íc §¹i ViÖt ta”, em h·y lµm râ ý kiÕn trªn. 
Câu 3:(6 điểm): Chân dung Hồ Chí Minh qua: “Tức cảnh Pác Bó”, “Ngắm trăng”, “Đi đường”- (Ngữ văn 8-tập 2)
Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ hai c©u th¬ sau :
 “ ChiÕc thuyÒn im bÕn mái trë vÒ n»m
 Nghe chÊt muèi thÊm dÇn trong thí vá”
 ( Quª h­¬ng – TÕ Hanh )
C©u 3 ( 6 ®iÓm ) 
 NhËn xÐt vÒ hai bµi th¬ “ Nhí rõng” ( ThÕ L÷ ) vµ “ Khi con tu hó” ( Tè H÷u), cã ý kiÕn cho r»ng : 
“ C¶ hai bµi th¬ ®Òu thÓ hiÖn lßng yªu n­íc vµ niÒm khao kh¸t tù do ch¸y báng cña tÇng líp thanh niªn trÝ thøc. Tuy nhiªn th¸i ®é ®Êu tranh cho tù do ë mçi bµi l¹i hoµn toµn kh¸c nhau”.
 I. Më bµi : ( 0,75 ®iÓm)
- Giíi thiÖu kh¸i qu¸t bèi c¶nh ViÖt Nam tr­íc CMT8 : D©n téc ta ch×m trong ¸ch n« lÖ cña TD Ph¸p, nhiÒu thanh niªn trÝ thøc cã t©m huyÕt víi non s«ng ®Êt n­íc ®Òu khao kh¸t tù do.
- Bµi th¬ “ Nhí rõng” ( ThÕ L÷ ) , “ Khi con tu hó” ( Tè H÷u ) ®Òu nãi lªn ®iÒu ®ã.
- TrÝch ý kiÕn
 II. Th©n bµi : ( 4 ®iÓm) LÇn l­ît lµm râ 2 luËn ®iÓm sau 
LuËn ®iÓm 1 : ( 2 ®iÓm) C¶ hai bµi th¬ ®Òu thÓ hiÖn lßng yªu n­íc vµ niÒm khao kh¸t tù do ch¸y báng : 
V× yªu n­íc nªn míi thÊy hÕt nçi tñi cùc cña cuéc sèng n« lÖ ( d/c : GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t) , míi uÊt øc khi bÞ giam cÇm ( d/c : Ngét lµm sao , chÕt uÊt th«i)
Kh«ng chÊp nhËn cuéc sèng n« lÖ , lu«n h­íng tíi cuéc sèng tù do :
 + Con hæ nhí vÒ cuéc sèng tù do vïng vÉy ë nói rõng ®¹i ngµn : Nh÷ng ®ªm tr¨ng ®Ñp , nh÷ng ngµy m­a, nh÷ng b×nh minh rén r· t­ng bõngCon hæ lóc m¬ mµng nh­ mét thi sÜ, lóc l¹i nh­ mét bËc ®Õ v­¬ng ®Çy quyÒn uy ( d/c)
 + Ng­êi thanh niªn yªu n­íc tuy th©n bÞ tï ®µy nh­ng t©m hån vÉn h­íng ra ngoµi song s¾t ®Ó c¶m nhËn bøc tranh mïa hÌ r÷c rì s¾c mµu, rén r· ©m thanh, ®Çy h­¬ng vÞ ngät ngµo( d/c)
LuËn ®iÓm 2 : ( 2 ®iÓm ) Th¸i ®é ®Êu tranh cho tù do kh¸c nhau
“Nhí rõng” lµ tiÕng nãi cña mét tÇng líp thanh niªn cã t©m sù yªu n­íc , ®au ®ín vÒ th©n phËn n« lÖ nh­ng ch­a t×m ®­îc con ®­êng gi¶i tho¸t, ®µnh bu«ng xu«i, bÊt lùc. Hä ®· tuyÖt väng, ®· hÕt ­íc m¬ chiÕn th¾ng, ®· th«i nghÜ ®Õn hµnh ®éng§©y lµ th¸i ®é ®Êu tranh tiªu cùc(d/c)
Khi con tu hó lµ tiÕng nãi cña mét chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trÎ tuæi, ®¹i diÖn cho nh÷ng thanh niªn ®· ®i theo con ®­êng cøu n­íc mµ c¸ch m¹ng chØ ra, biÕt râ con ®­êng cøu n­íc lµ gian khæ nh­ng vÉn kiªn quyÕt theo ®uæi. Hä tin ë t­¬ng lai chiÕn th¾ng cña c¸ch m¹ng, ®Êt n­íc sÏ ®éc lËp, d©n téc sÏ tù do. Hä kh«ng ngõng ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng d©n téc . §©y lµ th¸i ®é ®Êu tranh rÊt tÝch cùc.( d/c)
3. KÕt bµi : ( 0,75 ®iiÓm) Kh¼ng ®Þnh l¹i gi¸ trÞ cña hai bµi th¬ 
- Tr©n träng nçi niÒm yªu n­íc s©u kÝn. §ã lµ nçi ®au nhøc nhèi v× th©n phËn n« lÖ, kh¬i dËy niÒm khao kh¸t tù do vµ nhí tiÕc thêi oanh liÖt cña d©n téc.
- TiÕng nãi khao kh¸t tù do ,ý thøc ®Êu tranh giµnh tù do m¹nh mÏ trong “Khi con tu hó” cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi thanh niªn ®­¬ng thêi.
Câu 2 ( 3 điẻm) Tiếng Việt
Tục ngữ phương Tây có câu:” Im lặng là vàng”. Nhưng nhà thơ Tố Hữu lại viết:
Khóc là nhục. Rên, hèn. Van, yếu đuối.
Và dại khờ là những lũ người câm.
Trên đường đi như những bóng âm thầm.
Nhận đau khổ mà gửi vào im lặng. 
( Liên hiệp lại)
Theo em , mỗi nhận xét trên đúng trong những trường hợp nào?
Câu 3 ( 12 điểm) Tập làm văn
Văn bản ” Thuế máu” là một thứ thuế dã man nhất, tàn bạo nhất của chính quyền thực dân đối với các nước thuộc địa , đồng thời thể hiện tấm lòng của Nguyễn Ái Quốc.
Dựa vào sự hiểu biết của em về văn bản ấy , hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
Câu 2. ( 3 điểm)
Cả hai nhận xét đều đúng, mỗi nhận xét đúng với mỗi hoàn cảnh khác nhau. ( 0,5 điểm)
- “Im lặng là vàng” là im lặng để giũ bí mật nào đó thật cần thiết, im lặng thể hiện sự tôn trọng đối với người khác, im lặng để đảm bảo sự tế nhị trong giao tiếp. ( 1 điểm)
Nếu im lặng trước những bất công, sai trái , bạo ngược . .. thì đó là im lặng của sự hèn nhát. ( 0,5 điểm)
- Còn im trong câu thơ của Tố Hữu:” . . . Nhận đau khổ mà gửi vào im lặng” là sự im lặng cần thiết, sẵn sàng im lặng để chấp nhận gian khổ, hy sinh vì mục đích cao cả, vì lí tưởng cách mạng. ( 1 điẻm)
Câu 3 ( 12 điểm)
Yêu cầu: Học sinh cần xác định rõ về thể loại và phương thức làm bài đúng.
- Thể loại chứng minh.
- Nội dung: 
a. Làm sáng tỏ” Thuế máu” là thứ thuế dã man, tàn bạo của chính quyền thực dân. 
Dựa vào ba phần của văn bản:
+ Thủ đoạn phỉnh nịnh của bọn thực dân để mộ lính ở các nước thuộc địa ( trước và khi có chiến tranh).
+ Thủ đoạn dùng vũ lực để bắt lính.
+ Sự bạc đãi, tráo trở của bọn thực dân sau khi kết thúc chiến tranh.
b. Tấm lòng của tác gỉa Nguyễn Ái Quốc: 
+ Vạch trần sự thực vớ tấm lòng của một người yêu nước.
+ Lời văn có vẻ khách quan nhưng vẫn chứa sự căm hờn, sự thương cảm
n. ©u2: ( 4 ®iÓm ).
Cã ý kiÕn cho r»ng: “ Tõ h×nh thøc ®Êu lý chuyÓn sang ®Êu lùc gi÷a ChÞ DËu vµ 2 tªn tay sai, trong “ Tøc n­íc vì bê” – T¾t ®Ìn cña Ng« TÊt Tè lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn rÊt l« gÝc, võa mang gi¸ trÞ nh©n v¨n lín l¹i cã søc tè c¸o cao”.
Em cã ®ång ý víi ý kiÕn Êy kh«ng? Qua v¨n b¶n “ Tøc n­íc vì bê” tr×nh bµy ý kiÕn cña em.
C©u3: ( 4 ®iÓm ). 
Ch©n dung Hå ChÝ Minh qua: “ Tøc c¶nh P¸c bã”, “ Ng¾m tr¨ng”, “ §i ®­êng” – Ng÷ v¨n líp 8 – tËp 2.
b. Néi dung:
 * Më bµi: Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ - t¸c phÈm“ T¾t ®Ìn” vµ “ ChÞ DËu” ( 0,5).
-> Kh¼ng ®Þnh ý kiÕn trªn hoµn toµn hîp lý.
 * Th©n bµi:
 A. Gi¶i thÝch:
+ §Êu lý: H×nh thøc sö dông ng«n ng÷ - lêi nãi.
+ §Êu lùc: H×nh thøc hµnh ®éng.
=> Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn hoµn toµn l«gÝc phï hîp víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn t©m lý cña con ng­êi ( 0,5).
 1. Hoµn c¶nh ®êi sèng cña nh©n d©n VN tr­íc C¸ch m¹ng ( 0,5).
 2. Hoµn c¶nh cô thÓ cña gia ®×nh ChÞ DËu: NghÌo nhÊt trong nh÷ng bËc cïng ®inh ë lµng §«ng X¸ ( 0,5).
- Kh«ng ®ñ tiÒn n¹p s­u -> b¸n c¶ con -> vÉn thiÕu -> Anh DËu bÞ b¾t. 
 3. Cuéc ®èi tho¹i gi÷a chÞ DËu – Cai lÖ – Bän ng­êi nhµ lý Tr­ëng ( 0,5).
+ Ph©n tÝch cuéc ®èi tho¹i ( tõ ng÷ x­ng h«)-> hµnh ®éng bän cai lÖ -> kh«ng cã chót t×nh ng­êi.
+ Míi ®Çu van xin, nhón nh­êng -> bïng ph¸t.
+ Cai lÖ – ng­êi nhµ lý tr­ëng ®Õn trã

Tài liệu đính kèm:

  • docde_thi_hs_gioi_ngu_van_8.doc